Z bólem brzucha spotkał się zapewne każdy i ma związane z tym własne doświadczenia. Jest to istotny objaw, który może pochodzić nie tylko ze strony układu pokarmowego, ale też układu krążenia czy układu nerwowego. Z fizjologicznego punktu widzenia ból brzucha jest potrzebny, ponieważ może alarmować o przebiegu choroby, co pozwala na wczesne wdrożenie leczenia.

Czy ból brzucha to zawsze choroby układu pokarmowego?

Badania wskazują, że ponad 20% wizyt u lekarza gastrologa nie jest związanych z poważnymi chorobami na tle narządowym, lecz zwykle są spowodowane przejściowym zaburzeniem czynności narządów. W takich przypadkach ból najczęściej pochodzi z nadmiernie skurczonych mięśni narządów (tzw. kolka) albo z nadwrażliwości (np. jelit) na określone bodźce (np. niektóre produkty spożywcze) lub wynika z nadmiernego napięcia nerwowego. Ponadto bardzo specyficzne są bóle brzucha u kobiet, które mogą pochodzić z układu rodnego np. jajników, macicy, jajowodów. Natomiast jednymi z najniebezpieczniejszych bólów brzucha są bóle naczyniowe, które mogą pochodzić z tętniaka aorty lub stanowić tło dla zawału serca.

Najczęstsze przyczyny bólu u osób dorosłych

Bóle brzucha wpisują się w bardzo szeroką grupę chorób i mogą zwiastować zarówno poważne, jak i błahe dolegliwości. Spośród większości zgłaszanych dolegliwości u pacjentów na przodzie plasuje się choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. W większości przypadków związana jest z zakażeniem bakterią Helicobacter pylori (która ma zdolność przeżywania w kwaśnym środowisku żołądka) oraz przewlekłym przyjmowaniem leków z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne). Kolejną częstą dolegliwością jest zespół jelita drażliwego, który jest chorobą przewlekłą i przebiega ze zmianą rytmu wypróżnień oraz związany jest z zaburzeniem czynności jelit. Bólem brzucha, który ciężko jest przeoczyć, jest ostre zapalenie trzustki, zwykle wywołane przez choroby pęcherzyka i dróg żółciowych oraz alkohol. Ból pojawia się nagle, jest ostry i kłujący oraz towarzyszą mu nudności i wymioty. Kolejnym przykładem są nieswoiste choroby zapalne jelit, takie jak: choroba Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Natomiast bóle brzucha towarzyszące chorobom nowotworowym narządów jamy brzusznej pojawiają się zwykle przy znacznym zaawansowaniu choroby i wymagają szybkiej diagnostyki.

Bóle brzucha u dzieci

W zdecydowanej większości bóle brzucha u dzieci nie są związane z poważną chorobą na tle organicznym, lecz z krótkotrwałym zaburzeniem czynnościowym. Jeżeli wystąpi taki ból brzucha u dziecka Iberogast może być dobrym rozwiązaniem. Przy tego typu schorzeniach w badaniach obrazowych (np. USG) i laboratoryjnych nie wykazuje się żadnych odchyleń od normy. Gdy dziecko zgłasza rodzicowi ból w obrębie brzucha, bardzo ważne jest, aby zwrócić uwagę na tzw. czerwone flagi, czyli objawy wymagające głębszej diagnostyki. Wyróżnia się tutaj ból, który wybudza dziecko ze snu, współwystępującą wysoką gorączkę, ból w obrębie pępka i promieniujący do pleców oraz towarzyszące bólowi zmniejszenie masy ciała i zahamowanie rozwoju. W grupie dolegliwości przebiegających z bólem brzucha u dzieci najczęściej wymieniane jest zatrucie pokarmowe na tle wirusowym (np. grypa żołądkowa) lub bakteryjnym. W takim przypadku mogą współwystępować wymioty, biegunka, osłabienie i podwyższona temperatura ciała. Ból brzucha u dzieci może być także wywołany nietolerancją pokarmową (tzw. alergia pokarmowa), która występuje po zjedzeniu określonego pokarmu. U dzieci na szczególną uwagę zasługuje także refluks żołądkowo-przełykowy, który trwający przewlekle może doprowadzić do trwałych zmian w strukturze przełyku. Poza tym ból może być przejawem zakażenia dróg moczowych lub kolki nerkowej, których leczenie powinno być zlecone przez lekarza pediatrę.


Materiał partnera zewnętrznego