Schemat żywienia niemowląt przewiduje dietę wyłącznie mleczną do ukończenia 6 miesiąca życia, a następnie wprowadzanie pokarmów stałych. Czy są składniki, które należy suplementować niemowlętom?
Witaminy należą do składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Warunkują funkcjonowanie poszczególnych narządów i prawidłowy przebieg procesów życiowych. Zbilansowanadieta dziecka powinna dostarczać mu niezbędnych składników odżywczych i wówczas suplementacja nie jest potrzebna. Wyjątek stanowi kilka składników, których w mleku mamy jest zbyt mało. Przykładowo należy suplementować witaminę D i K u niemowląt karmionych piersią.
Witamina D
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) rekomenduje, by dziecko było karmione wyłącznie piersią do 6 miesiąca życia, a następnie kontynuowanie aż do 2 roku życia. Dziecko karmione piersią otrzymuje większość niezbędnych witamin w wystarczającej ilości – z wyjątkiem witamin D i K, których w mleku jest zbyt mało.
Witamina D jest niezbędna dla prawidłowego przyswajania wapnia (to ona sprawia, że wapń trafia do kości i zębów, a nie jest wydalany z organizmu), a jej niedobór może doprowadzić do krzywicy. Ponadto witamina ta warunkuje właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Witaminę D w odpowiedniej dawce podaje się już od pierwszych dni życia dziecka karmionego piersią. Dla noworodków i niemowląt suplementy mają postać kropli – łatwych do połknięcia dla dziecka.
Noworodki urodzone przedwcześnie powinny otrzymywać początkowo 800 IU/ witaminy D na dobę od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia. Podawanie witaminy odbywa się pod kontrolą lekarza. Noworodki urodzone o czasie powinny otrzymywać standardową dawkę 400 IU/dobę. Taka dawka powinna być utrzymywana u dzieci do szóstego miesiąca życia.
Dawka dla dzieci od 6 do 12 miesiąca życia to 400–600 IU/dobę, w zależności od ilości witaminy D dostarczanej z pokarmem. Dzieci w wieku od roku do 10 lat w miesiącach od maja do września nie muszą otrzymywać już suplementacji witaminy D, pod warunkiem odpowiednio długiego przebywania na słońcu. W miesiącach jesienno-zimowych suplementacja jest wskazana, zwykle w dawce 600-1000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i obecności witaminy D w diecie.
Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym zazwyczaj otrzymują zalecaną w ich wieku dawkę witaminy D, która jest już suplementowana w mieszance. Jeśli dziecko wypija odpowiednią ilość mleka, nie musisz dodatkowo suplementować witaminy D.
Dzieciom karmionym w sposób mieszany – i piersią, i butelką – dzienną dawkę witaminy D powinien ustalić lekarz pediatra.
Witamina K
Witamina K to druga spośród witamin, na którą zapotrzebowanie nie zaspokoi mleko matki. Witamina ta jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi. W późniejszym okresie życia będzie przede wszystkim wytwarzana przez bakterie jelitowe, jednak noworodek ma niewielkie zapasy tej witaminy, a jego przewód pokarmowy nie ma jeszcze własnej mikroflory. U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym to właśnie wytwarzanie witaminy K rozpoczyna się około 2. tygodnia życia, jednak u dzieci karmionych piersią skład pierwszej mikroflory jelitowej jest inny – i te bakterie nie wytwarzają witaminy K.
Każdy noworodek powinien otrzymać witaminę K zaraz po porodzie – w czasie pierwszych 6 godzin życia. W przeciwnym razie u niektórych dzieci rozwinąć się może choroba krwotoczna noworodków – niebezpieczne dla życia schorzenie polegające na krwawieniu z różnych narządów i części ciała.
Zgodnie z zaleceniami noworodek powinien otrzymać 1 mg witaminy K domięśniowo. Podanie domięśniowe jest bezpieczne, a ponadto skuteczniejsze w profilaktyce krwotoków niż witamina podana doustnie. Po tej jednorazowej dawce suplementacja witaminą K nie jest już u malucha potrzebna przez pierwsze 6 miesięcy życia.
Kwas DHA – suplementować czy nie?
Kwas dokozaheksaenowy – czyli DHA – to wielonienasycony kwas tłuszczowy z grupy kwasów omega-3. To bardzo ważny składnik odżywczy, stanowiący jeden z budulców mózgu i siatkówki oka. Wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka, a także obniża ryzyko infekcji. Eksperci podkreślają, że DHA ma także właściwości przeciwzapalne, przeciwalergiczne i wspierające układ krążenia.
To, czy będziesz suplementować kwas DHA u dziecka, zależy od twojej diety. Jeśli karmisz piersią – co jest zalecane przez WHO, przynajmniej przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka – specjaliści zalecają spożywanie dwa razy w tygodniu tłustych ryb. Zwiększenie spożycia ryb – o ile nie było ich do tej pory w twojej diecie – zapewnią dziecku wystarczającą dawkę kwasu DHA. Jeśli karmisz dziecko mlekiem modyfikowanym, wybieraj taką mieszankę, która zawiera kwas DHA.
Zalecana dawka kwasu DHA w diecie niemowląt wynosi 100 mg/d. Jeżeli jest potrzeba jego suplementacji, dziecko powinno otrzymywać DHA pochodzące z alg morskich. W późniejszym okresie, po rozszerzeniu diety dziecka, odpowiednia dawka DHA może już pochodzić bezpośrednio z ryb morskich. Jadłospis rocznego dziecka spokojnie może zawierać już ryby – najlepiej gotowane na parze czy pieczone w folii.
Więcej podobnych poradników przeczytasz na Enfamil.pl.
Bibliografia:
- Andrzejczak, Czy moje dziecko powinno profilaktycznie dostawać preparaty witaminowe?, Suplementacja witamin i minerałów u niemowląt (dietetycy.org.pl), dostęp 21.02.21
- Hubicz, 4 najważniejsze suplementy diety dla dziecka, 4 najważniejsze SUPLEMENTY diety DLA DZIECKA – Mjakmama.pl (mjakmama24.pl), dostęp 21.02.21
- Junowicz, M. Grabowska, Dodatkowa suplementacja u niemowląt i dzieci – czy jest konieczna?, Dodatkowa suplementacja u niemowląt i dzieci – czy jest konieczna? – Poradnik Apteki Gemini (aptekagemini.pl), dostęp 21.02.21
- Książyk, J. Szczapa, P. Sawiec, Witaminy w diecie dziecka, Witaminy w diecie dziecka | Pediatria – Medycyna Praktyczna dla pacjentów (mp.pl), dostęp 21.02.21
Aby osiągnąć najlepsze efekty należy dbać o zdrową dietę w czasie ciąży i po urodzeniu dziecka. Nie należy decydować się na nieuzasadnione dokarmianie. Karmienie butelką może powodować osłabienie laktacji. Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt. Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia i zapewnia najwięcej korzyści Twojemu dziecku.
Materiał partnera
