Każda kobieta ciężarna powinna być diagnozowana w kierunku zaburzeń tolerancji glukozy, gdyż coraz częściej wykrywane są przypadki tak zwanej cukrzycy ciążowej. W przypadku choroby konieczna jest stała opieka diabetologiczna, kontrolowanie stężenia cukru we krwi i przestrzeganie diety. Oto jej podstawowe zasady.
Cukrzyca ciążowa – kogo dotyczy zwiększone ryzyko?
Czasami nawet u kobiet, które przed ciążą nie miały problemów zdrowotnych, a pierwszy trymestr ciąży przebiegł bez jakichkolwiek komplikacji, w bardziej zaawansowanym stadium może rozwinąć się cukrzyca ciążowa. Chorobę zwykle diagnozuje się między 24. a 28. tygodniem ciąży. Zdiagnozowanie jej w określonym czasie ma znaczenie, gdyż jeżeli to pierwszy trymestr, ewentualnie drugi trymestr przyniósł niemiłą wiadomość w postaci wykrycia zaburzeń tolerancji glukozy, prawdopodobnie w grę wchodzi nie cukrzyca ciążowa, a cukrzyca typu 2, nierozpoznana przez ciążą lub typu 1, rozwijająca się w trakcie ciąży[1].
Cukrzyca ciążowa teoretycznie może rozwinąć się u każdej kobiety. W niektórych przypadkach ryzyko jest jednak wyższe. Na przykład, jeżeli cukrzyca występowała w poprzedniej ciąży lub ciążach, jeżeli ciężarna ma więcej niż 35 lat, nadwagę lub otyłość, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę typu 2 w rodzinie, zespół policystycznych jajników. Częściej także chorują kobiety, które urodziły więcej niż dwoje dzieci, urodziły dziecko o masie ponad 4 kg lub obarczone wadą rozwojową[2].
Co ważne, nawet zdiagnozowanie cukrzycy nie oznacza, że musi ona powodować powikłania, bo można ją skutecznie kontrolować, przede wszystkim przy pomocy diety.
Cukrzyca ciążowa – jak się odżywiać?
Pewnych zmian w odżywianiu się ciężarnej wymaga już pierwszy trymestr. Czego nie jeść? Na liście pokarmów, które lepiej wyeliminować, znajdują się nie tylko produkty potencjalnie niebezpieczne, na przykład surowe mięso, jaja czy ryby, ale również takie, które stanowią bombę kaloryczną przy znikomej wartości odżywczej. Należą do ich oczywiście fast foody, słodycze, wyroby piekarnicze, przekąski typu czipsy albo paluszki. Unikania tego rodzaju produktów wymaga również dieta zalecana przy cukrzycy ciążowej. Ponadto jadłospis musi uwzględniać zwiększenie ilości białka, które powinno stanowić 30% dostarczanej energii[3]. Dobrymi źródłami białka są na przykład chudy nabiał i chude mięso: pierś kurczaka, indyka, cielęcina.
Źródłami węglowodanów w diecie powinny być natomiast pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa (warto jednak unikać warzyw słodkich, takich jak marchewki, ziemniaki, buraki), owoce w bardzo umiarkowanych ilościach – tutaj również należy wybierać te o niższej zawartości cukrów, czyli lepsze będą na przykład jagody niż winogrona albo banany. Co ważne, z diety najlepiej wykluczyć przetwory owocowe: dżemy, marmolady, konfitury. Co do kaloryczności diety, to powinna wynosić około 30 kcal na każdy kilogram masy ciała[4]. Bardzo przydatne jest zaopatrzenie się w wagę kuchenną, która pomoże Ci ocenić ilościowo porcję produktu. W przypadku cukrzycy bardzo szkodliwe jest objadanie się. Lepsze są małe, za to częstsze posiłki. Nie zapomnij tez o dobrych źródłach tłuszczów, zwłaszcza nienasyconych – znajdziesz je w olejach roślinnych, pestkach, orzechach.
W przypadku cukrzycy ważne jest codzienne kontrolowanie stężenia cukru we krwi. Lekarz lub pielęgniarka przeszkolą Cię, jak to robić, natomiast rozmowa z dietetykiem szczegółowo wyjaśni Ci po jakie produkty możesz sięgać, a których unikać. Chociaż kontrolowanie cukrzycy wymaga dyscypliny, dzięki niej będziesz mogła zapobiec ewentualnym komplikacjom i zachować dobre samopoczucie.
Bibliografia:
- Katra B. Cukrzyca ciążowa. https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/inne/66438,cukrzyca-ciazowa Data dostępu: 25.06.2020.
- Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna, 2019, 5(1).
[1] Katra B. Cukrzyca ciążowa. https://www.mp.pl/cukrzyca/cukrzyca/inne/66438,cukrzyca-ciazowa Data dostępu: 25.06.2020.
[2] Ibidem.
[3] Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna, 2019, 5(1).
[4] Ibidem.
Materiał partnera zewnętrznego
