O czosnku niedźwiedzim jeszcze do niedawna było cicho. Obecnie jednak roślina ta coraz bardziej intryguje. Szczególną uwagę zwracają jego właściwości lecznicze oraz powszechność występowania. Czym jest, gdzie go szukać oraz jakie ma właściwości?
Czym jest czosnek niedźwiedzi?
Czosnek niedźwiedzi ((Allium ursinum L.) to roślina występująca naturalnie na terenach Azji oraz Europy. W Polsce można ją spotkać głównie na terenach Sudetów, Karpat i Pogórza, choć jej stanowiska znajdują się na terenie całego kraju. Stanowi element leśnego runa. Posiada ona wysokie liście w kształcie lancy. Wyrastają one z cebulki rosnącej pod ziemią. Jej wysokość dochodzi do 30 cm. Szukać należy jej w miejscach wilgotnych i zacienionych np. w pobliżu leśnych strumyków. Szczególną wartość dla ludzi mają liście tej rośliny, choć jadalne są wszystkie jej części. Możliwości zastosowania czosnku niedźwiedziego doprowadziły do tego, że w Europie coraz częściej roślinę tą się uprawia.
Czosnek niedźwiedzi – roślina lecznicza
Czosnek niedźwiedzi spożywany był już w starożytności. Już wtedy jego właściwości opisano jako odtruwające. Liście czosnku niedźwiedziego zbiera się w kwietniu i maju. Z kolei cebule wczesną jesienią. Czosnek ten ma podobne właściwości jak znany wszystkim czosnek pospolity. Wśród jego właściwości leczniczych wymienia się działanie przeciwbakteryjne, przeciwszkorbutowe, ale także poprawiające trawienie (wpływa korzystnie na florę bakteryjną jelit) i funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego.
Badania farmakologiczne potwierdzają również inne korzystne działania. Czosnek niedźwiedzi dzięki zawartym w sobie substancjom takim jak flawonoidy, działa przeciwzakrzepowo. Co ciekawe, efekt ten był jeszcze lepszy niż w przypadku spożywania czosnku pospolitego. Badania in vitro (w szkle) potwierdziły działanie przeciwbakteryjne, a także prowadzące do zmniejszenia syntezy cholesterolu w organizmie. Należy pamiętać, że pewne formy cholesterolu (LDL) mogą prowadzić do poważnych chorób naczyniowych, w tym miażdżycy.
Inne zastosowania czosnku niedźwiedziego
Czosnek niedźwiedzi jest rośliną jadalną. Oprócz właściwościami leczniczymi ma on charakterystyczny czosnkowy smak. Jadalne są wszystkie elementy rośliny, choć w kuchni wykorzystuje się głównie liście. Wykorzystuje się je coraz częściej do przyrządzania sałatek, ale mogą też stanowić składnik zup lub być wykorzystane do zrobienia pesto.
Wiosną czosnek niedźwiedzi wydaje białe kwiaty. Jego efektowny wygląd sprawia, że niejednokrotnie wykorzystuje się go jako roślinę ozdobną. Jest to roślina bardzo prosta w utrzymaniu. Jej głównymi wymaganiami jest duża wilgotność gleby i cień. Można ją sadzić w ogrodowych rabatach. Należy jednak mieć na uwadze, że nie należy sadzić jej w otoczeniu roślin motylkowych (np. groszek, koniczyna, lucerna czy łubin), ponieważ rośliny te wydzielają substancje ograniczające swój wzrost.
Ze względu na swoje właściwości, czosnek niedźwiedzi warto włączyć do swojej diety. Kluczem do zapobiegania chorobom jest przede wszystkim aktywność fizyczna, regularne badania i zdrowa dieta. Szczególnie jest to przyjemne, gdy dieta taka jest smaczna, a czosnek niedźwiedzi z łatwością przypada do smakowych gustów Polaków.
RKA