W ostatnich latach coraz więcej osób dostrzega zalety i korzyści płynące ze zdrowego stylu życia. Większa ilość ruchu na co dzień, ograniczenie stosowania używek, dbałość o odpowiednią jakość snu czy wreszcie ogromny nacisk na zdrowe odżywianie – to jego najważniejsze założenia. W ideę odpowiedzialnego trybu życia doskonale wpisuje się także żywność funkcjonalna, tuż obok produktów nieprzetworzonych oraz diety opartej na warzywach i owocach. Czym zatem jest żywność funkcjonalna?
Żywność funkcjonalna w codziennej diecie
Mianem produktów funkcjonalnych określa się takie artykuły spożywcze, które charakteryzują się pochodzeniem naturalnym, jednak mogą być wzbogacane lub zmodyfikowane w sposób syntetyczny. Najczęściej nośnikiem składników bioaktywnych są produkty spożywane w codziennej diecie, jak np. soki owocowe, produkty zbożowe, tłuszcze czy nabiał. Żywność funkcjonalna w ogólny sposób poprawia samopoczucie lub wpływa korzystnie na zdrowie, a także może zmniejszać ryzyko zachorowania na niektóre choroby, zwłaszcza cywilizacyjne. Działanie takie musi jednak być dowiedzione w badaniach przeprowadzanych podczas przyjmowania artykułów spożywczych w standardowych, zbilansowanych dawkach i ilościach przeciętnych dla codziennej diety, na odpowiednio dużej grupie osób.
Pochodzenie żywności funkcjonalnej
Żywność funkcjonalna nazywana jest również żywnością projektowaną dla określonych potrzeb organizmu. Jako jej główne założenie przyjmuje się zawsze uzyskanie jak największej ilości substancji prozdrowotnych przy jak największym ograniczeniu składników szkodliwych.
Może ona powstawać na wiele sposobów – najbardziej znane metody wytwarzania żywności funkcjonalnej to:
- konwencjonalna produkcja spożywcza ukierunkowana na stosowanie surowców z upraw czy hodowli prowadzonych w specjalnych warunkach, przy zastosowaniu modyfikacji biotechnologicznej lub wyselekcjonowaniu specjalnych odmian roślin i zwierząt;
- wzbogacanie pożywienia w składniki o działaniu zdrowotnym;
- dobieranie proporcji składników w odpowiedni sposób;
- zwiększenie przyswajalności substancji odżywczych w pokarmach;
- stosowanie zamienników substancji uznanych za niewskazane lub szkodliwe albo eliminowanie ich z pożywienia.
Do głównych składników żywności funkcjonalnej mających korzystny wpływ na zdrowie zalicza się m.in.:
- oligosacharydy;
- błonnik pokarmowy;
- nienasycone kwasy tłuszczowe;
- probiotyki;
- witaminy;
- lecytynę;
- niektóre białka, np. sojowe.
Przykłady produktów zaliczanych do działu żywności funkcjonalnej
Na co dzień mamy do czynienia z wieloma produktami spożywczymi zaliczanymi do grupy żywności funkcjonalnej, choć często nie zdajemy sobie sprawy z tego faktu. Jogurty o zawartości bakterii probiotycznych, tak dobrze znane z reklam telewizyjnych czy margaryny z kwasami omega-3 to tylko niektóre z przykładowych wyrobów. Rozglądając się po półkach sklepowych znajdziemy też soki wzbogacone w witaminy czy wapń, kaszki dla dzieci z zawartością żelaza lub płatki śniadaniowe albo batony muesli o wysokiej zawartości błonnika.
Żywność funkcjonalna dla każdego
Wielu z nas starając się wybierać podczas zakupów wartościowe produkty wzbogacone w cenne substancje nie wie nawet, że zaliczane są one do zaszczytnego grona nazwanego żywnością funkcjonalną. Warto jednak przywiązywać wagę do informacji podanych na opakowaniach – i zamiast zwykłego soku pomarańczowego wybrać ten wzbogacony o wartościowe składniki, a także zrezygnować z truskawkowego jogurtu znanej marki na rzecz tego mniej reklamowanego, ale zawierającego probiotyki. Nasz organizm z pewnością doceni starania. Najważniejsza jest jednak jest zdrowa, zbilansowana dieta bogata w warzywa i owoce.
BCZ
