Arterioskleroza to ciężka choroba, lepiej znana jako miażdżyca tętnic. Specjaliści biją na alarm, że zmiany miażdżycowe zaczynają się tworzyć już w dzieciństwie, ale odpowiedni tryb życia może znacznie spowolnić ich rozwój. Konsekwencją zaniedbanej miażdżycy są natomiast powikłania zdrowotne, czasami bardzo groźne. Kto jest szczególnie zagrożony chorobą? Oto najbardziej istotne czynniki ryzyka rozwoju miażdżycy.

Jak tworzy się miażdżyca?

W dużym skrócie miażdżyca polega na zwężeniu światła tętnic. Dzieje się tak, gdy na ściankach tętnic tworzy się blaszka miażdżycowa, zbudowana głównie z cholesterolu. Jeśli zaś tętnice są węższe, swobodny przepływ krwi staje się zaburzony. Tymczasem krew transportuje do narządów potrzebny im tlen. Dodatkowym niebezpieczeństwem związanym z miażdżycą jest ryzyko pękania blaszki miażdżycowej i powstawania zakrzepów.

Jakie są objawy miażdżycy? Zależą one głównie od tego, której tętnicy dotyczą zmiany. Gdy blaszka miażdżycowa narasta w tętnicy wieńcowej, zaopatrującej w krew serce, typowym objawem jest ból wieńcowy, który atakuje podczas wysiłku fizycznego i ustępuje po odpoczynku. Jeżeli zaś choroba dotyczy tętnic zaopatrujących w krew mózg, wówczas niedokrwienie organu objawia się zawrotami głowy, dezorientacją, a czasami nawet przejściowym niedowładem. Skrajne przypadki kończą się udarem mózgu.(1)

Czynniki ryzyka arteriosklerozy

Świadomość tego, które czynniki sprzyjają chorobie, pomaga przynajmniej częściowo je wyeliminować. To bardzo ważne, gdyż arterioskleroza znacznie pogarsza jakość życia osób chorych. Objawy mogą wystąpić już po 50. roku życia, gdy wiele osób jest jeszcze aktywnych, tymczasem ból może im znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Dlatego profilaktykę należy rozpocząć jak najwcześniej. Warto pamiętać, że do czynników zwiększających ryzyko arteriosklerozy należą nadciśnienie oraz zbyt wysoki poziom cholesterolu we krwi, zwłaszcza frakcji LDL (lipoproteina niskiej gęstości), dlatego jeśli wyniki badań wykazały, że się z nimi borykasz, podążaj za wskazówkami lekarza, żeby je ustabilizować.(1,2)

Czynnikami związanymi ze stylem życia, które zwiększają prawdopodobieństwo arteriosklerozy, są:

  • palenie – ten niestety wciąż popularny nałóg ogranicza dotlenienie tkanek organizmu, uszkadza naczynia krwionośne oraz sprzyja nadciśnieniu i zbyt wysokiemu cholesterolowi we krwi,
  • niezdrowa dieta i siedzący tryb życia oraz wynikające z nich nadwaga lub otyłość; warto jednak pamiętać, że nawet szczupłe osoby, które nie dbają o dietę i mało się ruszają, są narażone na ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego,
  • stan przedcukrzycowy lub cukrzyca – zbyt wysoki poziom glukozy we krwi ma negatywny wpływ na stan naczyń krwionośnych,
  • nadużywanie alkoholu,
  • wysoki poziom stresu.(2,3)

Ponadto:

  • występowanie chorób serca w rodzinie (we wczesnym wieku) – jeżeli u Twojego ojca zdiagnozowano chorobę serca przed 55. rokiem życia lub u Twojej matki przed 65. rokiem życia, wówczas dotyczy Cię większe ryzyko arteriosklerozy,
  • bezdech senny, czyli przerwy w oddychaniu, które pojawiają się w czasie snu – główne objawy bezdechu to chrapanie, nadmierna senność i zmęczenie w ciągu dnia, poranne bóle głowy, zaburzenia koncentracji,
  • wiek – chociaż już u młodych ludzi tworzą się zmiany miażdżycowe, potrzeba czasu, aby światło tętnic zwęziło się na tyle, by dawać objawy; większe ryzyko dotyczy mężczyzn po 45, roku życia oraz kobiet po 55. roku życia.(2,4)

Chociaż pewne czynniki trudno wyeliminować, możesz zrobić wiele, aby zapobiec miażdżycy. Zrzucenie nadwagi, wplecenie w plan dnia aktywności ruchowej, ograniczenie picia alkoholu, unikanie papierosów oraz znalezienie czasu na codzienny relaks – to skuteczne sposoby na polepszenie swojego ogólnego zdrowia i samopoczucia.

  1. Cybulska B., Szostak-Węgierek D. Miażdżyca. https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca Data dostępu: 8.02.2019
  2. Rafieian-Kopaei M., Setorki M., Doudi M., et al. Atherosclerosis: Process, Indicators, Risk Factors and New Hopes. Int J Prev Med. 2014 5(8): 927–946.
  3. Arteriosclerosis / atherosclerosis. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/arteriosclerosis-atherosclerosis/symptoms-causes/syc-20350569 Data dostępu: 8.02.2019
  4. Mejza F. Obturacyjny bezdech senny. https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/74636,obturacyjny-bezdech-senny Data dostępu: 8.02.2019

Materiał partnera zewnętrznego